Deel 12, Georgië - Tbilisi, bergen en meren

Vandaag, maandag 24 september, verlaten we Armenië. We rijden rond 8:00 uur ‘s ochtends weer naar beneden door de kloof naar de grens. Besteden ons laatste geld aan diesel, ook in Georgië is het weer duurder. De grensovergang gaat heel vlot, binnen een uur zijn we er allemaal over. Net over de grens de autoverzekering geregeld en op naar Tbilisi, de hoofdstad van Georgië. Verzamelpunt is de Carrefour ten noorden van de stad. We vragen de parkeerwacht of we op de parkeerplaats mogen overnachten en dat is goed. De Carrefour is na zoveel maanden beperkt boodschappen kunnen doen een verademing. Bruinbrood, kaas, paté, crackers en nog veel meer lekkers!
We gaan met reisgenoten met de taxi naar het centrum. We hebben een verjaardag te vieren, dus het plan is een leuk terras op te zoeken en lekker te gaan eten. Maar eerst de stad een beetje verkennen.

We worden uitgezet in de oude stad bij het Wachtang Gorgasali plein. Schot in de roos, want we staan midden in het gezellige oude centrum in het bad kwartier. Hier staan een enorme haman en badhuizen in Perzische stijl waar gebaad kan worden in het geneeskrachtige water uit de bronnen onder Tbilisi….

We lopen omhoog langs de moskee met een bijzondere minaret (lijkt net een vuurtoren) naar de vesting Narikala, waarvan de oudste restanten uit 400 na Christus dateren. Je kunt er ook met een kabelbaan heen, maar wij kiezen de trappen en steegjes omhoog. Beloning is prachtig uitzicht over de stad en omringende heuvels.

Binnen de muren van de vesting de St. Nicolaas kerk. Delen stammen uit de 12e en 13e eeuw, maar jammer dat de (te) grondige restauratie veel van de oude charme te niet gedaan heeft. De fresco’s lijken als nieuw. Opvallend is wel de tragische gezichtsuitdrukking van de heiligen. Alle mondhoeken hangen naar beneden. Echt vrolijk was het geloof klaarblijkelijk niet….

We hebben even genoeg gezien en vinden een dakterras met prachtig uitzicht over de stad en de ‘s avonds mooi verlichte vesting Narikala. Een prachtige plek om de 65ste verjaardag van onze reisgenoot te vieren!

Volgende ochtend gaan we opnieuw met zijn vieren de stad in. We starten nu aan de overkant van de rivier in het Rike park met het futuristische buisvormige operagebouw/tentoonstellingsruimte. Dan struinen we verder door de oude binnenstad. We zien prachtige houten balkons met houtsnijwerk, oude geveltjes, nauwe steegjes met schots en scheef staande muren en pittoreske binnenplaatsjes.


Ook natuurlijk weer vele mooie oude kerken, zoals de Sioni kerk met prachtige fresco’s in zachte tinten, de Jvaris Mama en de Armeense kerk met veel feller gekleurde fresco’s.

Onderweg ook weer bijzondere beelden…

We mogen ook kort rondkijken in de Synagoge. Normaal gesloten maar voor Joodse bezoekers even opengesteld en wij glippen er snel achteraan….

Oude steegjes met scheefgezakte gevels en aftandse balkons, afgewisseld met mooi gerestaureerde oude huizen met prachtig houtwerk en verrassende gebeeldhouwde koppen in de gevels.

Een bijzondere tegenstelling, de ingetogen fresco in de Metekhi kerk en de feestelijk uitgedoste groep dames ervoor die zich klaarmaken voor een doopceremonie in dezelfde kerk.

Dan wordt het tijd om de camper op te halen en een klein stukje van de Military Road naar het noorden te rijden. De Military Road is de historische naam voor de belangrijkste weg door de Kaukasus van Georgië naar Rusland. De weg kronkelt 213 kilometer door de bergen tot een hoogte van 2379 meter. We stoppen zo’n 35 kilometer boven Tbilisi aan het Zhinvali stuwmeer onder de oude vesting Ananuri. Onderweg loslopend ‘wild’ op de weg…. varkens….



Woensdagochtend 26 september. We lopen omhoog om de vesting Ananuri te bekijken. Mooie kerk met eromheen versterkingen, muren en torens. Ooit gebouwd om Perzische en Osmaanse overheersing het hoofd te bieden….


We halen de camper op en rijden verder op de Military Road naar Kazbegi. Een prachtige rit door het dal langs de rivier en omhoog door eindeloze haarspeldbochten naar het wintersportplaatsje Gudauri. Alles ziet er een beetje verwaarloost uit of is in aanbouw… Bij een uitzichtpunt met een enorm Russisch mozaïek stoppen we. Prachtig uitzicht over het dal en veel paragliders in en boven het dal.



We dalen iets af naar Kazbegi. Vlak bij de grens met Rusland en voor ons het eindpunt van de Military Road. We willen verder omhoog naar het uitzichtpunt bij het Taminda Klooster maar rijden ons hopeloos vast in een dorpje. Dit kan gewoon niet met onze campers… Weer ‘ontsnapt’ zoeken we een plekje in Kazbegi voor de kerk. Mooi authentiek kerkje bij het graf van de dichter/herder Kazbegi.

Het is op deze hoogte, ongeveer 1700 meter, erg koud en regenachtig…. We vernikkelen bij 5 graden. ‘s Nachts de verwarming in de camper aan! Vast een voorproefje van het Nederlandse weer. De volgende ochtend is het mistig en motregent het. We besluiten de berg weer af te gaan in de hoop dat het beneden beter is…. Het is een vervelende rit naar beneden. Geen zicht en de Georgiërs rijden als gekken. Gaat dan ook goed mis als in een haarspeldbocht 2 vrachtauto’s frontaal op elkaar rijden…. Gelukkig geen letsel, maar alles zit wel hopeloos vast….
 
Eenmaal weer beneden stoppen we bij een klein kerkje naast de weg. Blijkt vol verrassend mooie fresco’s.

Het slechte weer en de naderende winter betekent ook dat de kuddes naar beneden komen. Grote kuddes schapen, geiten, koeien en paarden komen deels zelfstandig en deels onder begeleiding de bergen af. Ezels dragen de tenten waar boven in gebivakkeerd is en honden zorgen ervoor dat de kuddes niet teveel verspreid raken. We rijden terug naar ‘ons’ plekje aan het stuwmeer van Zhinvali. Het is overal slecht weer dus we blijven hier. Even een middagje niets….
 
Vrijdag 28 september rijden we weg in wat onbestemd weer. We willen binnendoor rijden naar Goris, dus onderlangs de rivier de Mtskheta. Valt een beetje tegen. De dorpjes zijn erg armoedig en vervallen. We steken de rivier weer over naar Goris. De stad waar Stalin geboren is. Hij heeft hier een museum ter ere van zichzelf laten bouwen. Ook de woning waar hij geboren is is hieronder een afdak in de vorm van een tempel opnieuw opgebouwd….
 

Het museum ter meerdere glorie van hemzelf bevat veel foto’s, schilderijen, geschenken die hij ooit gekregen heeft (ook uit Nederland!) en andere memorabilia. Buiten staat ook de trein waarin hij reisde, werkte en sliep, een trein die oorspronkelijk toebehoorde aan de Russische tsaren.
 
We lopen nog even het centrum rond. Aan de voet van de oude burcht die boven Goris uittorent is een parkje met ridders in groot formaat. Helaas is het kunststof waarvan ze gemaakt zijn niet bestand tegen de tijd.  De stoere lijven vertonen allerlei gaten, ontbrekende ledematen en andere mankementen….

We verlaten Goris en rijden een mooie route langs de rivier naar Borjomi. Een verrassend toeristisch plaatsje. We parkeren samen met reisgenoten de auto’s tegenover het station voor de nacht en gaan het stadje in om te eten. Langs de rivier mooie huizen met prachtig versierde balkons.

Dan horen we slecht nieuws. Onze reisbegeleider heeft dringend medische hulp nodig en is, begeleidt door een andere equipe, afgereisd naar Turkije naar het ziekenhuis van Erzurum. Van de 12 kleine negertjes zijn er nu nog 6 over……
Het laatste stukje van onze reis door Georgië brengt ons naar het grottenklooster van Vardzia. Eigenlijk willen we binnendoor rijden, maar de gele weg op de kaart blijkt in werkelijkheid een karrespoor, meer geschikt voor 4WD. Onderweg een pas van 2500 meter, dus dat gaan we niet doen! Zelfde weg maar weer terug en na drie uur staan we weer op ons uitgangspunt. Nu maar buitenom langs de hoofdweg. Een prachtige route langs de rivier.



In Vardzia aangekomen gaan we met een stel reisgenoten omhoog naar het grottenklooster. We worden verwend en met een busje omhoog gebracht. Scheelt een forse klauterpartij.

Het is een indrukwekkend gezicht. De wand waarin het grottenklooster uitgehouwen is steekt bijna 500 meter boven de rivier uit. Het klooster is gesticht in 1185 ter bescherming tegen de Mongolen en bestond uit meer dan 6000 zalen en kamers verdeeld over 13 verdiepingen, alleen toegankelijk via goed verborgen tunnels en ladders. In het klooster uiteraard een kerk met prachtige fresco’s. Het is een mooi avontuur van kruip door en sluip door op grote hoogte. Gelukkig is alles goed afgezet met trappen en hekken. We lopen naar beneden via de originele trappen die deels door de rotsen lopen.

‘s Avonds is het officiële afscheidsdiner van de reis. Helaas maar met 6 van de 12 equipes. Locatie is het Vardzia Resort mooi tegenover het klooster gelegen. Het restaurant is echt heel mooi van binnen. Een grote ruimte afgewerkt met prachtige tapijten tegen de wand (allemaal kippen!), fraaie schilderijen en houtsnijwerk. Verder erg lekker eten. Heel veel verschillende lekker voorgerechtjes, vlees en vis als hoofdgerecht en na baklava. Dat alles ruim voorzien van wijn en bier. Kortom een super gezellige avond (foto geeft iets van de sfeer van het restaurant weer….).




De volgende ochtend is iedereen snel weer bij de les. Een van de campers heeft een lekke band. Werk aan de winkel dus. De kans voor Frans om zijn speciaal aangeschafte momentsleutel te demonstreren! Blij dat het hier gebeurd nu we nog met zijn allen zijn….

Zondag 30 september vertrekken we voor het laatste stukje Georgië. Georgië, opnieuw een bijzonder land met prachtige landschappen, kloosters en een fantastische hoofdstad, maar opnieuw ook te kort. Zes dagen Georgië is te weinig. Er is zoveel meer te zien…. Vandaag ook de laatste officiële dag van de reis ‘De Oude Zijderoute’. De laatste grenspassage van onze gezamenlijke reis verloopt wonderwel vlot. Binnen een uur staan we met zijn allen in Turkije en nadat er in het eerste stadje Posof een Turkse simkaart is aangeschaft (babbeltje van Frans met de douanier levert adres telefoonwinkel op) nemen we afscheid van elkaar. 96 dagen zijn we met elkaar op pad geweest, meer dan 17000 kilometer hebben we samen opgetrokken. Toch heel vreemd om nu afscheid te nemen…. De Oude Zijderoute zit er op. Rest nog een mooie terugreis, lekker op ons gemak…..