Deel 6, Van Zuid naar Noord - Onderweg naar huis

Home sweet home! We zijn weer thuis….. Dinsdag 19 maart draaien we de oprit weer op. THUIS! Drie maanden onderweg en 8192 kilometer gereden. Langer dan van te voren gedacht, mede dankzij het prachtige weer aan de westkust van Portugal. We hebben genoten. Op deze manier de winter doorbrengen is super. Zeker voor herhaling vatbaar…

Maar nog even terug naar het laatste deel van de reis……

Sneeuw!!! Zaterdag 9 maart draaien we vanaf Pamplona de Spaanse Pyreneeën in. Via Jaca omhoog naar het skigebied van Candanchu aan de grens met Frankrijk.

‘s Ochtends bij vertrek uit Pamplona maken we een rare start. De camperplaats is beveiligd met slagbomen. Dat werkt niet echt handig en er staat een kleine file voor de uitgang. Een haastige Spanjaard rijdt via de ingang naar buiten en ziet de slagboom over het hoofd! Daar kan zowel de slagboom als de camper niet tegen. Spanjaard rijdt gewoon door, maar hoop gedoe omdat ook de uitgaande slagboom nu niet meer werkt…..

In Candanchu ligt een enorme parkeerplaats in het dal waar de pistes op uitkomen en de liften starten. We parkeren in de rij naast de andere campers zowat op de piste. Als we aankomen is het nog wat mistig en nattig, maar de volgende ochtend is het stralend weer. Skies onder en op pad! Het gebiedje heeft ongeveer 50 km aan pistes van eenvoudig tot moeilijk. De pistes zijn fantastisch. Het is warm, de sneeuw misschien iets aan de papperige kant en dus ontstaan de vervelende sneeuwbulten. In ieder geval is het zwaar skiën… of is onze conditie misschien niet helemaal top?

Rond drie uur houden we het voor gezien en genieten van het uitzicht op de piste. Het is zondag, einde weekend. Na vier uur loopt de parkeerplaats leeg. We zien ons zelf op de webcam eenzaam en alleen op de parkeerplaats staan…. ‘s Nachts regent het pijpenstelen en dat gaat in de ochtend over in sneeuw. Tegen 10 uur komt het zonnetje weer te voorschijn, maar voor de pistes is de afgelopen nacht desastreus. Regen is ijs geworden en daarover ligt een flinterdun laagje verse sneeuw. Gevolg…. gigantische glijbanen….

Na een paar afdalingen houden we het voor gezien. Dit is niet leuk en we hebben geen zin om wat te breken… We besluiten op te breken en te gaan rijden.

Over de Col du Somport rijden we Frankrijk binnen. Een prachtige route met op de achtergrond de besneeuwde bergen.

Eenmaal uit de bergen rijden we door een liefelijk landschap naar Aire sur l’Ardour. Onderweg kleine dorpjes, grote kerken, kastelen en mooie verzamelingen….

Opnieuw een prachtige dag in Frankrijk. We hebben Tom, of eigenlijk Gerrit (Garmin), op tolwegen vermijden staan. Dus we cruisen rustig door landelijk gebied in Frankrijk. Het is prachtig weer, de brem, prunus en allerlei andere bomen en struiken bloeien. Het is voorjaar in Frankrijk.

We stoppen in Brantome in de Dordogne. Ook hier waren we al eens eerder in de zomer. Groot verschil met nu, zo buiten seizoen is alles uitgestorven. Toch is het leuk om even door het stadje te wandelen en bij de abdij van Saint-Pierre de Brantome rond te kijken.

Het mooie weer lijkt ons wat te verlaten. Vannacht forse regenbuien en het is grauw en grijs. Gerrit voert ons ‘gratis’ over een lang stuk snelweg. Schiet wel op, maar is niets aan. Het is veel leuker om langs de landerijen en door de kleine dorpjes te rijden. Aan het eind van de middag kiezen we weer voor de kleinere wegen en slaan bij Vierzon af naar Mennetou sur Cher.

Een klein middeleeuws stadje, mooi gerestaureerd, maar ook hier buiten het seizoen volledig uitgestorven…. Als we rondlopen spreekt een oud vrouwtje mij in het Frans aan. Ik krijg een foldertje van het dorp in de handen gedrukt. Super vriendelijk!

Regen met pijpenstelen als we ‘s ochtends wakker worden. We zitten vlak in de buurt van de beroemde Loire kastelen. We besluiten Chambord te bezoeken.

Heeeeel lang geleden waren we hier al eens, toen nog met de camper van mijn ouders.….. en heel veel weten we er niet meer van….. We parkeren op de parkeerplaats speciaal voor campers en lopen naar de kassa…. Entree tickets met audioset kosten 42 euro en parkeergeld blijkt later ook nog eens 11 euro…. Kortom, ze weten wel van cashen…. Maar, zeer de moeite waard en de audioset heeft veel toegevoegde waarde.

We dwalen met veel plezier een paar uur door het voormalige jachtslot. In 1519 is Chambord opnieuw opgebouwd op basis van tekeningen van Leonardo da Vinci door koning Frans I en uiteindelijk voltooid door Lodewijk XIV in 1685. Heel bijzonder zijn de trappen, waar je omhoog en omlaag kunt lopen zonder elkaar te passeren, en de dakterrassen.

Aan het eind van de middag rijden we binnendoor naar Bonneval. Opnieuw een leuk klein plaatsje met een heuse stadsgracht.

‘s Ochtends wandelen we nog even door Bonneval en de deur van de kerk staat open….. Daar moeten we dus even kijken…. Een verrassend mooie eenvoudige kerk met prachtige glas in lood ramen.

Dan weer op weg. We willen links van Parijs blijven dus onderweg naar Rouen. De zee lokt toch weer, we besluiten een kleine omweg te maken naar Le Treport. Daar is een camperplek bovenop de klif, naast de lift naar het dorp en het strand. We kijken boven maar er staat geen enkele camper…. We snappen ook wel waarom…. Het stormt en de camper staat te schudden op de wielen. Gauw naar beneden en de camperplek bij de haven. Hier staat iedereen, zo’n 20 campers hebben zich hier verzameld. Het is iets verder van de stad af, maar we staan een stuk rustiger.

We lopen Le Treport in. Het miezert, het stormt en het is koud! Op de visafslag grote variëteit aan vis, schaal en schelpdieren. We weten al wat we straks gaan eten! Moules et frites!

Eerst nog even met de lift naar boven. We komen uit bij de camperplek op de klif waar we eerder al weggewaaid waren. Prachtig uitzicht over Le Treport en de haven. Snel weer naar beneden. Ditmaal via de trappen.

Vanuit Le Treport rijden we zaterdag 16 maart richting Nederland. De reis verloopt voorspoedig. Bij Arras komen we op de snelweg en we kunnen vlot doorrijden. Zelfs Antwerpen zonder een enkele maal te moeten stoppen! Maar wat zijn al die snelwegen SAAI!

Tegen het begin van de avond rijden we camping Zeeburg in Amsterdam op. We komen hier al jaren…. maar voor het eerst in al die jaren passen we niet op de ons toegewezen plek. Volgens de receptie zijn alle plekken even groot! Volgens ons zijn we toch echt niet gegroeid… Wij wel, maar de camper niet! Een andere plek zoeken is niet eenvoudig. Het is een grote modderzooi, maar uiteindelijk lukt het toch. We passen en staan redelijk buiten de modder.

Maandag rijden we eerst weer een stukje naar het zuiden…. naar Bergambacht. Ook hier hebben we een afspraak. Gezellig thuiskomen zo! Maar dinsdag 19 maart is het dan echt zo ver. We starten voor de laatste keer deze reis de auto. Rond drie uur ‘s middags rijden we de oprit op. Na 3 maanden en 8192 kilometer zijn we weer THUIS!

Deel 5, Het noorden - In het spoor van de Camino

Maandag 25 februari. Het is prachtig weer. We twijfelen…. of het binnenland in of toch nog even verder omhoog langs de kust? Het wordt de kust…. Vila Cha… een vissersdorpje in winterrust een kilometer of dertig boven Porto.


We strijken neer op camping Vila Cha. Een camping met vooral vaste (afwezige) gasten maar ook een klein veldje voor passanten. Reden dat we deze camping uitgezocht hebben? Juist. Een wasmachine….

Woensdag 25 februari. De was is weer schoon en opgeborgen en het mooie weer is omgeslagen. Als we vertrekken valt de regen met bakken uit de lucht….. Gelukkig duurt dat niet lang. Als we een paar uur later over de brug Viana do Castelo binnenrijden is het weer prachtig weer. In de verte zien de de kerk op Monte de Santa Luzia.

We parkeren de auto vlak bij de rivier de Lima en gaan de stad in. Slenteren door de smalle straatjes met mooie doorkijkjes….

We bezoeken de kapel van de Misericordia. Een verrassend mooie kerk met prachtig tegelwerk en verguld houtsnijwerk.

Monte de Santa Luzia boven Viana do Castelo trekt. We nemen het kabeltreintje naar boven (recentelijk voor 3.5 miljoen gerestaureerd!). Boven prachtig uitzicht over Viana do Castelo, de rivier de Lima en de kust. De kerk op de top is een replica van de Sacre Coeur in Parijs en een pelgrimsoord, valt ons een beetje tegen na alle prachtige kerkjes die we de laatste tijd gezien hebben.




De volgende ochtend verlaten we de kust en rijden het binnenland in langs de rivier de Lima naar Ponte de Lima. Een mooi oud stadje met een oude Romeinse brug met een nieuwere (uit de 14e eeuw) ervoor.

Ponte de Lima maakt onderdeel uit van de Portugese St. Jacobsroute naar Santiago de Compostela, de Caminho.

Een prachtig plafond in een kerkje waar de deur toevallig openstaat…..

We rijden verder langs de Lima naar Ponte de Barca. Net zo’n stadje als Ponte de Lima, maar dan in het klein. Opnieuw mooie smalle straatjes met prachtige oude huizen en een heel eenvoudig, maar wel mooi, oud kerkje. We kunnen net over het hek naar binnen gluren….

Na een lekker ontbijtje met een vers bruin broodje van de bakker rijden we Parque National da Peneda-Geres in. Het park bestaat uit ruim 700 vierkante kilometer berg- en heuvellandschap met kale pieken en groene dalen.

Wij rijden via smalle weggetjes naar Soajo. Een traditioneel dorpje wat bekend staat om zijn espigueiros (graanschuren). Granieten bergingen op palen voorzien van ventilatiesleuven om graan en mais te bewaren buiten bereik van dieren.

DIeren komen we ook onderweg tegen….. Gelukkig gaan ze met een beetje aandringen aan de kant (wij zijn toch iets groter?….)

Verder naar Castelo Lindoso, het grensdorp met Spanje. Hier ligt een mooi gerestaureerd 13e eeuws kasteel, met ervoor een hele verzameling espigueiros.

Dan is het zover… we verlaten Portugal en rijden Spanje binnen. Ruim 2 maanden hebben we genoten van Portugal. We hebben mazzel gehad met prachtig weer en we hebben genoten van de prachtige landschappen en kusten, vriendelijke mensen, interessante historie en mooie cultuur.

De Spaanse kant van Parque National da Peneda-Geres is minstens net zo mooi… In Ourense zoeken we een camperplek aan de rivier op. Er tegenover liggen thermaalbaden. Het leuke is dat je er dus gewoon in je badjasje heen kan lopen. Het is helemaal gratis! Jammer dat Frans hier niet voor te porren is…. De lokale bevolking maakt er druk gebruik van.

Als we Ourense uitrijden komen we over de Millennium brug, een futuristisch bouwwerk met spectaculaire voetgangersbruggen onder en boven het wegdek.

Minder futuristisch maar niet minder spectaculair is de rit die we door de bergen rond de Rio Mino en de Rio Sil maken. Deze rivieren hebben diepe kloven gesleten in de bergen en de weg wordt steeds smaller…..

Met name deze laatste bocht…… met samengeknepen billen……

Maar het is wel de moeite waard!


Hoog boven de kloof van de Rio Sil. Prachtig uitzicht over de lengte van de kloof. Onvoorstelbaar dat we hier langs de wanden van de kloof met de camper omlaag en weer omhoog gekomen zijn….. Vooral die ene bocht……







We overnachten in Castro Caldelas. Opnieuw een klein, gezellig oud stadje waar het oude kasteel bovenuit torent. Het kasteel (bouw gestart in 1336) is mooi gerestaureerd met hoge trappen naar de muren en veranda’s en balkons boven de binnenplaats. Geeft een aardig beeld hoe zo’n kasteel er vroeger uit moet hebben gezien. ‘s Avonds loopt de fanfare door de dorpsstraat heen en weer…. Carnaval? of gewoon zaterdagavond…..

Zondagochtend vroeg loop ik met Sam door het doodstille stadje. Dat is maar even…. uit elke tuin schieten minstens drie honden te voorschijn en beginnen een blafconcert….. Toch zie je nergens een hoofd uit een raam kijken. Blijkbaar is dit normaal….. Sam en ik lopen maar snel weer terug. Ons teveel drukte!
We rijden verder door het indrukwekkende heuvel en berglandschap. Gelukkig wel over iets betere en bredere wegen zodat we iets ontspannener kunnen genieten. We nemen de afslag naar Las Medulas, de rode bergen. Klaarblijkelijk is dit voor de Spanjaarden een geliefd zondags uitje want het is heel druk. In het dorpje puilen alle restaurantjes uit. Wachtrijen voor de deur! Het lukt ons in een cafetaria een broodje te scoren en we gaan aan de wandel langs de indrukwekkende rotsformaties.

Terug in het dorpje een prachtig gietijzeren hek met een kerkje en daar achter de kerk in het echt. Rechts, in het cafetaria een mooie moderne muurschildering in zwart wit.

We rijden verder door een groen heuvellandschap.

Vlakbij ligt het Castillo Cornatel. Een kasteel uit de 9e eeuw, hoog op de rotsen. Het waait een storm, dus het is goed vasthouden….


Hoog op de berg hebben we fantastisch uitzicht over het omringende landschap. Het kasteel zelf doet denken aan de Katharen kastelen die we eerder in Zuid Frankrijk hebben bezocht, net als toen waaien we bijna van de berg af. Toch ook even in kostuum…..

Door naar Ponferrada. Een stadje aan de camino wat we al eerder bezocht hebben. We staan weer naast het wandelaarshostel. Nu zijn alle ramen dicht en worden we ‘s nachts niet wakker van het gesnurk….

‘s Ochtends lopen we nog even door het stadje. Er is niets te doen. Maandag! Alles is dicht. Niet erg, we hebben het kasteel al eerder bezocht. De muurschilderingen zijn nog steeds erg fraai.

Omdat het zo rustig is (buiten seizoen) kunnen we een stukje van de camino door de bergen rijden. Smalle weggetjes door bergdorpjes die normaal zomers te druk bevolkt zijn met wandelaars om daar met een camper door heen te rijden. Nu is het straatje door El Acebo leeg, zelfs nu hebben we moeite om de camper langs de balkonnetjes te slalommen…

Montes de Leon is de hoogste pas van de camino met ruim 1500 meter tussen de Pyreneeën en Santiago de Compostella. We kronkelen over smalle weggetje omhoog en weer naar beneden. Het is een prachtige rit en we komen zelfs al een enkele wandelaar tegen. Goed aangekleed tegen de kou, want het is hier maar een graad of 5 buiten…. brrrrrr…..

In Astorga bezoeken we de kathedraal. Een paar jaar geleden waren we hier ook al, maar nu krijgen we een audioset mee en we horen een hoop nieuwe wetenswaardigheden.

Bij de kathedraal hoort een museum met mooie oudheden, waaronder deze prachtige kist.

Ook schitterend de naïeve madonnabeelden.



De kathedraal zelf heeft een indrukwekkend interieur. Het altaarstuk met al het vergulde houtsnijwerk eist alle aandacht op. De details zijn schitterend, met vallende engeltjes en prachtig gedecoreerde zuilen.






Buiten kunst van een hele andere orde, maar niet minder mooi. Een muurschildering in wording….

Dinsdag 5 maart, we rijden naar de volgende grote stad van de camino, Leon. Ook hier waren we eerder dus we beperken ons nu tot een wandeling door de stad

Langs de kathedraal….

De Basilica de San Isodoro. We kunnen het niet laten om even binnen te kijken naar het prachtige altaarstuk… 











Het weer is niet echt aantrekkelijk. Het miezert wat en we besluiten door te rijden langs de camino naar Carrion de los Condes. Hier zoeken we een camperplek op aan de rivier. De volgende ochtend komt de regen met bakken uit de lucht, maar we willen toch even in het stadje kijken. Mooie kerkjes, een enorm klooster, maar alles is dicht!!! Het is duidelijk niet het toeristenseizoen in dit slaperige stadje.. We moeten het doen met een foto van een prachtig reliëf boven de entree van een kerkje…

Verder langs de camino… we komen langs Olmillos de Sasamon. Ziet er indrukwekkend uit met een prachtig kasteel in een klein middeleeuws dorpje…  We lopen even rond, maar alles is dicht en verlaten…. dan komt er ook nog een enorme onweersbui aan wat het nog onheilspellender maakt….

Door maar weer… Ditmaal slaan we Burgos over en rijden door naar Santo Domingo de la Calzada. Een mooi oud stadje met in het midden de ‘kippenkathedraal’. In de kathedraal worden kippen gehouden als eerbetoon aan de heilige… Een pelgrim die was opgehangen na valselijk van diefstal te zijn beschuldigd werd levend van de galg gehaald. Hierop sprak de rechter ‘deze man is net zo min levend als de gebraden kip op mijn bord….’ waarop de kip kakelend van het bord vloog….. Een haan en een hen doen 2 weken dienst en mogen dan weer terug naar hun eigen kippenhok…

In de kathedraal ook de tombe van Santo Domingo en een aantal fraaie altaarstukken.


Het grote altaarstuk met detail. Het altaarstuk zelf is zeker 10 meter hoog. Met een digitaal touchscreen kun je inzoomen op details en ook het altaarstuk bovenin van dichtbij bekijken. Super uitvinding!
Na een stormachtige nacht is het slechte weer weggeblazen. We rijden ‘s ochtends in een lekker zonnetje, met op de achtergrond de besneeuwde bergen, naar Najera.  Tot 1076 was dit de hoofdstad van La Rioja en Navarra.

Het is markt in Najera dus eerst struinen we langs alle kraampjes met vooral kleding en schoenen. Dan lopen we door naar het klooster Santa Maria la Real, gebouwd in de 11e eeuw op de plaats waar ooit Maria in een grot verscheen.

Links de mooie kloostergang met gebeeldhouwd ‘kantwerk’ in de ‘ramen’. Rechts de kerk met opnieuw een prachtig altaarstuk.

In de kerk graven van de koninklijke families van Navarra, Leon en Castilië.

Het stadje zelf is verrassend mooi. Bijzondere gevels en bouwstijlen….

Vrijdag 8 maart rijden we binnendoor langs de camino naar Pamplona. Vaak langsgereden maar nog nooit geweest. We parkeren de auto op de camperplek bij de brandweerkazerne en lopen het centrum in. Het is vrouwendag vandaag en overal lopen groepen vrouwen in het paars. Jammer is wel dat alles dicht lijkt te zijn, zelfs de tourist office!

We slenteren door de binnenstad en genieten van alle drukte en het gedoe. Ditmaal zien we van de kathedraal niet meer dan de buitenkant door de stijlen van het hek heen….












In de stad veel smalle steegjes met kasseien, mooie oude panden en heel veel barretjes, restaurantjes en terrasjes. Ook veel straatmuziek, waaronder deze man met een heel bijzonder zelfgemaakt snaarinstrument. Pamplona is een leuke en gezellige stad. Ondanks dat alle belangrijke gebouwen dicht zijn, genieten we van de sfeer en de gezelligheid. We vinden zelfs kroketjes in een tapasbar!



Op de camperplek spreken we een Spaanse buurman. We vertellen dat we eigenlijk nog willen gaan skiën in Andorra, onderweg naar huis. Hij kijkt ons aan en begint een heel verhaal over de prachtige Spaanse skigebieden vlak in de buurt…. Op ongeveer 150 kilometer afstand in de Pyreneeën liggen een aantal wat kleinere en grotere skigebieden. Volgens hem prima gebieden met mooie pistes, veel goedkoper dan Andorra en je kunt de camper zo voor de piste parkeren….. Klinkt zo goed dat we ons makkelijk laten overtuigen…. Dus, zaterdag 9 maart, op naar de Pyreneeën… op naar de sneeuw….